Mówienie do dzieci od początku ich życia jest doskonałym fundamentem do rozwoju ich mowy, pomimo że same jeszcze nie mówią. Mowa na początku rozwija się poprzez słuch i rozpoznawanie komunikatów emocjonalnych. Ale to nie wszystko. Mówienie do dzieci od ich pierwszych dni zwiększa w znacznym stopniu iloraz ich inteligencji i wpływa pozytywnie na rozwój społeczny oraz emocjonalny.
- Mów często
Karm swoje dziecko jak największą ilością słów i rozmawiaj z nim tak często, jak tylko możesz. Rób to od pierwszych chwil jego życia. Podczas przebierania, karmienia czy innych czynności w domu opowiadaj dziecku, co właśnie robisz. Kiedy jesteś z maluszkiem na spacerze opisuj mu elementy otoczenia, nazywaj to, na co sam zwraca uwagę. Czytaj dziecku bajki.
Okazji do słownego kontaktu z dzieckiem masz na co dzień bez liku i wykorzystuj je. To zwiększa zdolności językowe twojej pociechy i przyspiesza ich doskonalenie. Ale nie oznacza to, że masz mówić do dziecka 24 godziny na dobę. Zbyt duża ilość stymulacji też nie jest dobra. Zwracaj więc uwagę na oznaki zmęczenia u dziecka i jego samopoczucie.
- Mów starannie i wyraźnie
Błędem jest mówienie do dziecka językiem dziecięcym. A spieszczanie i zdrabnianie wyrazów nie sprawdza się wcale. Chcesz aby twoje dziecko mówiło poprawnie? Zasada jest prosta. Ty również mów poprawnie, wyraźnie i starannie.
U najmłodszych dzieci najlepiej sprawdza się tzw. mowa matczyna. Czym się charakteryzuje? Podwyższoną intonacją, melodyjnością i wydłużonymi samogłoskami. W ten sposób intuicyjnie mówi do swoich dzieci większość mam. Ten rodzaj mówienia pomaga małym dzieciom dokładniej usłyszeć słowa, ponieważ dużo łatwiej zrozumieć im kogoś, kto mówi powoli i z przesadną artykulacją.
- Używaj różnorodnego słownictwa
Bogactwo wypowiadanych wyrazów (rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, a także długość i złożoność zdań) jest tak samo ważne, jak ich liczba. I nie ma znaczenia fakt, że dziecko czegoś nie rozumie, czy nie zna danego słowa. Jak wspomniałam wcześniej, mowa rozwija się poprzez słuchanie i stopniowe przypisywanie znaczenia zasłyszanym słowom.
Dobrze jest, kiedy twoim słowom towarzyszą komunikaty niewerbalne. Patrzenie na dziecko, imitowanie wydawanych przez nie dźwięków, śmiech, miny czy nagradzanie prób językowych dziecka wzmożeniem twojej uwagi. To wszystko działa na maluszka pozytywnie i motywująco.
- Zabarwiaj słowa emocjonalnie
Mowa to nie tylko słowo, ale również twoje gesty, mimika twarzy czy zabarwienie głosu. Dlatego tak ważne jest, aby to co mówisz do maleństwa miało pozytywny wydźwięk i niosło za sobą dobry przekaz. Dzięki temu wzrasta chęć do podejmowania prób mówienia i przyspiesza się proces rozpoznawania znaczenia słów.
Dlatego też tak ważne jest, aby dziecko uczyło się mówić od rodziców, opiekunów czy innych członków rodziny. Tylko kontakt twarzą w twarz z drugim człowiekiem daje możliwość interakcji i adekwatnej reakcji dorosłego na sygnały wysyłane przez dziecko. Nie zapewni tego żadna bajka w telewizji, program edukacyjny, słuchowisko na CD ani mówiące zabawki.
autor: Agnieszka Siołek-Cichocka
