Już od 39 lat październik jest miesiącem świadomości raka piersi, wszystko po to, by przypominać, jak ważna jest profilaktyka. Każda kobieta, począwszy od 20 urodzin, powinna regularnie badać swoje piersi, aby zwiększyć szanse na wczesne wykrycie ewentualnych zmian i skuteczne leczenie. Choroba ta dotyka miliony kobiet na całym świecie, dlatego kluczowe jest zwrócenie uwagi na działania profilaktyczne, które mogą uratować życie.
Statystyki, które warto znać
Rocznie na świecie diagnozuje się około 1,5 miliona nowych przypadków raka piersi, a 400 tysięcy kobiet umiera z tego powodu. W Polsce rak piersi dotyka ponad 24 tysiące kobiet rocznie, a liczba zgonów wynosi około 8 tysięcy. Mimo tych statystyk wczesne wykrycie znacznie zwiększa szanse na wyleczenie — ponad 90% przypadków zdiagnozowanych we wczesnym stadium udaje się skutecznie wyleczyć. Kluczem jest regularna profilaktyka, która obejmuje zarówno samobadanie piersi, jak i mammografię.
Czy rak piersi jest wyleczalny?
Tak, wczesne wykrycie raka piersi daje ogromne szanse na wyleczenie. Według danych ponad 90% przypadków wczesnego stadium raka piersi można skutecznie wyleczyć. Kluczem jest szybka diagnoza i dostęp do nowoczesnych metod leczenia, takich jak chirurgia, radioterapia czy terapie hormonalne.
Jak przeprowadzać samobadanie piersi? Prosty krok, który może uratować życie
Samobadanie piersi to prosty sposób na wczesne wykrycie ewentualnych zmian w tkance piersi. Powinno być wykonywane regularnie, najlepiej w tym samym dniu każdego cyklu (3-5 dni po miesiączce). Kobiety, które nie miesiączkują, badanie powinny wykonywać np. tego samego dnia każdego miesiąca
Pierwszym etapem samobadania jest uważna obserwacja piersi. Stań przed lustrem i dokładnie przyjrzyj się swoim piersiom, trzymając ręce kolejno w trzech różnych pozycjach: do góry za głową, opuszczone wzdłuż ciała oraz oparte na biodrach. Zwróć uwagę na:
- Kształt piersi,
- Stan brodawek,
- Zmiany skórne,
- Napięcie skóry,
- Wydzielinę z brodawek.
Następnie trzymając lewą rękę za głową, prawą dłonią zbadaj lewą pierś. Zrób to przy użyciu opuszków trzech środkowych palców dłoni. Zaczynając od brodawek, uciskaj pierś, kierując rękę okrężnymi ruchami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Uciskaj, stopniując nacisk, od lekkiego po mocny. Zataczaj coraz większe koła, skupiając się na każdym fragmencie piersi. Na koniec należy ścisnąć brodawkę palcami, by sprawdzić, czy nie wydziela się z niej krew lub inna substancja. Powtórz badanie na drugiej piersi.
Ostatnim etapem samobadania jest przeprowadzenie go w pozycji leżącej na wznak. Podobnie jak poprzednio prawą rękę podkładamy pod głowę (pod prawy bark podkładamy poduszkę) i lewą ręką badamy prawą pierś.
Tak samo jak w pozycji stojącej pierś uciskamy opuszkami trzech środkowych palców, zataczając coraz większe koła, zaczynając od brodawki. Następnie zmieniamy rękę pod głową na lewą, pod lewy bark podkładamy poduszkę i prawą ręką badamy lewą pierś.
Co powinno zaniepokoić?
- Widoczne żyły na skórze piersi.
- Zmiany skórne: zaczerwienienia, owrzodzenia, wygląd przypominający skórkę pomarańczy.
- Zmiany w piersi: guzki, zgrubienia, asymetria, zmiany wielkości, kształtu lub koloru.
- Zmiany w brodawce: strupki, łuszczenie, zaczerwienienia, owrzodzenia, wycieki (krew, inne wydzieliny).
- Powiększone węzły chłonne pod pachą.
- Obrzęk ramienia.
Dla ułatwienia proponujemy odwiedzić rządową stronę pacjenta, na której umieszczono dokładne ikonografiki ilustrujące zarówno samo badanie jak i możliwe do zauważenia odstępstwa od normy.
Badania profilaktyczne — kiedy i jakie badania powinnaś zrobić?
Samobadanie piersi to ważny element profilaktyki, który powinien być wykonywany regularnie od ukończenia 20 roku życia. Oprócz tego należy także pamiętać o innych badaniach:
- Badanie fizykalne w gabinecie ginekologicznym polegające na ocenie wyglądu i badaniu palpacyjnym piersi oraz pachy. Powinno być wykonywane:
- u kobiet między 20 a 39 rokiem życia raz na 3 lata,
- u kobiet po 40 roku życia, raz na rok.
- Mammografia — profilaktyczne badanie w ramach NFZ możne wykonać każda kobieta w wieku 45-74, raz na dwa lata.
Październik to doskonała okazja, by przypomnieć sobie, jak ważne jest dbanie o swoje zdrowie. Porozmawiaj z mamą, siostrą, przyjaciółką – razem zapiszcie się i idźcie na badania. Zróbcie to dla siebie, bo profilaktyka raka piersi może uratować życie.
