Zasadność stosowania diety bezglutenowej powinna być potwierdzona wiarygodnymi badaniami diagnostycznymi. Nieuzasadnione stosowanie diety bezglutenowej u dziecka może wtórnie doprowadzić do wytworzenia nadwrażliwości lub alergii na gluten.
Jakie choroby wymagają wykluczenia glutenu z diety?
Pojawiająca się u osób, które wykazują genetyczną predyspozycję. Gluten doprowadza do spłaszczenia kosmków jelitowych. Stąd u celiaków problemy z wchłanianiem i niedobory witamin i minerałów.
Wymaga stosowania diety do końca życia.
Alergia na gluten.
W odpowiedzi na spożycie glutenu dochodzi w organizmie do wytworzenia przeciwciał klasy IgE. W ciągu kilku minut do kilku godzin pojawiają się objawy (wysypka, problemy żołądkowo-jelitowe, czy też duszności). Diagnostykę przeprowadza się wykonując testy skórne lub oznaczając poziom immunoglobuliny E we krwi.
Wymaga stosowania bardzo restrykcyjnych ograniczeń glutenu.
Nadwrażliwość na gluten (alergia IgG – zależna).
W reakcji na spożycie glutenu dochodzi do wytworzenia przeciwciał klasy IgG i występowania stanu zapalnego, który może w konsekwencji stać się przyczyną licznych przewlekłych schorzeń (ADHD, zaburzenia zachowania i wielu innych). Diagnostyka: przeprowadzenie badania krwi określające poziom przeciwciał IgG (np. Badanie ImuPro).
Najczęściej spowodowana jest zwiększoną przepuszczalnością jelita, zaburzeniami mikroflory jelit. Wyrównanie tych zaburzeń umożliwia powrót do produktu, który wcześniej wywoływał nadwrażliwość. U dzieci do rozwoju alergii opóźnionej przyczyniają się: częste antybiotykoterapie, stosowanie leczenia p/grzybiczego, p/pasożytniczego, jak również niewłaściwy sposób żywienia.
Stosować czy nie stosować tak modną obecnie dietę bezglutenową?
Tylko jeśli konieczność jej stosowania potwierdzona jest wiarygodną diagnostyką.
Więc dlaczego stosowanie u dzieci diety bezglutenowej powoduje zmniejszenie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (wzdęte brzuszki stają się płaski, pobudzenie psychoruchowe ustępuje)?
Zboża zawierające gluten, w szczególności pszenica, podlegały licznym modyfikacjom genetycznym. Dlatego białka w nich zawarte są bardziej inwazyjne dla młodego organizmu niż w odmianach pierwotnych. Co więcej pszenica stała się podstawą naszego wyżywienia (kaszka manna podawana w pierwszych miesiąc życia, pszenne pieczywo, wszechobecne w diecie dziecka słodycze). Co więcej gluten, jako substancja pomocnicza jest dodawany niemal do wszystkiego (posypka do ziemniaczanych frytek – żeby się nie sklejały; w mieszankach przyprawowych – jako nośnik smaku).
Grupa osób, które wybierają dietę z ograniczeniem glutenu, bardziej świadomie podchodzi do żywienia i do wyboru surowców spożywczych. Nie korzystają one z bezglutenowych „gotowców”, do których produkcji używa się skrobi bezglutenowej (ich wartość odżywcza pozostawia wiele do życzenia, jeśli chodzi o zawartość witamin i minerałów, nie wspominając o podstawowych składnikach odżywczych).
Co więcej to grupa osób, których tryb życia i zwyczaje żywieniowe są korzystniejsze niż ogółu naszej populacji.
Dzieci takich rodziców wiedzą co to amarantusowe ciasteczka i jedzą kaszę gryczaną bez marudzenia.
Nie powinien zatem zaskakiwać fakt, że pociechy maniaków „gluten-free” będą lepiej rosnąć i się rozwijać.
Bezpieczne gluten-free.
W codziennej diecie warto ograniczać gluten sięgając po całe bogactwo wysokowartościowych surowców naturalnie bezglutenowych (np. gryka, amarantus, komosa ryżowa, ryż, proso).
Autor: Monika Frank – dietetyk
