Dzisiejsza reklama starannie dostarcza nam piękne wizerunki noworodków i niemowląt. Przedstawiane dzieci najczęściej są prześliczne, zawsze uśmiechnięte i zadowolone. Mają piękne oczy, nienaganne ubranka oraz nieskazitelną, różową, gładką skórę.
Niejednokrotnie spotkałam się już w swojej pracy z błędną interpretacją zmian skórnych na twarzy i nie tylko. Pisząc swój artykuł mam na celu przedstawić wszystkim młodym rodzicom najczęściej pojawiające się wypryski, krosty, przebarwienia które mogą zaobserwować w pierwszym etapie życia swojej pociechy. Chciałabym również uspokoić zarówno mamę i tatę, że nie trzeba z każdą krostą biec do pediatry, ponieważ nie koniecznie oznaczać musi to alergię. W Szkole Rodzenia w której aktualnie pracuję również stosunkowo dużo czasu poświęcam na omówienie problemu zmian skórnych. Rodzice powinni zawsze starannie obserwować swoje dziecko i zawsze jako położna będę ich w tym wspierać i pomagać w pielęgnacji. Dla jednych rodziców krosta na twarzy u noworodka to już alergia, dla kolejnych trądzik a kolejni w ogóle nie zwrócą na to uwagi. Pamiętajmy jednak, że każda zmiana skórna zlokalizowana wokół oczu, na powiekach musi być skonsultowana z pediatrą, nawet jeśli rozpoznamy to jako trądzik noworodkowy z którym z reguły nic nie musimy robić.
Naczyniaki – najczęściej zlokalizowane na powiekach, w okolicy nasady nosa oraz na potylicy. Typowe płaskie wynaczynienia, określane przez rodziców jako „czerwone plamy”. Zmiany te powstały w okresie okołoporodowym i wynikają z miejscowego rozszerzenia się naczyń krwionośnych. Z czasem naczyniaki bledną i zmniejszają się. Nie są powodem do zmartwień, nie ma żadnych zaleceń pielęgnacyjnych. Powinniśmy zwracać tylko uwagę czy nie stają się one wypukłe oraz czy nie powiększają swoich rozmiarów. W takiej sytuacji dziecko musi być konsultowane przez pediatrę i chirurga.
Pieprzyki – zmiany pigmentowe, czarnobrązowe czasami też w formie sporych owłosionych plamek. Najczęściej ich wielkość jest stała, proporcjonalnie wraz ze wzrostem dziecka zmniejszają się. Latem kremy z filtrem także powinniśmy stosować na pieprzyki. Jeśli w poźniejszym okresie życia zmiany te zajmują spory obszar skóry, należy je usunąć ponieważ mogą stać się złośliwe.
Plamy mongolskie – ciemne i niebieskie plamy na pośladkach, w dolnej okolicy pleców, rzadziej na ramionach i nogach. Najczęściej u dzieci pochodzenia afroamerykańskiego, latynoskiego, azjatyckiego. Takie plamy z czasem bledną , jednak większość nie znika do końca.
Prosaki, inaczej tzw. milla – zlokalizowane na nosku, wokół i pod noskiem, na bródce. Znikają samoistnie i nawracają. Drobne, gęsto rozsiane krostki z „białymi główkami”. Powstają w wyniku zaczopowania porów skóry. Jest to zmiana najczęściej spotykana, po kilku miesiącach znika samoistnie.
Rumień toksyczny – żłótobiaławe drobne krosty z czerwoną otoczką, mogę być zlokalizowane na całym ciele noworodka, pojawiają się już od pierwszych dni życia. Najczęściej znikają samoistnie po dwóch tygodniach. W szpitalach dzieci kąpane są często w wodzie z dodatkiem KmnO4 . W pielęgnacji skóry z rumieniem w domu polecam jednorazową kąpiel w czystej wodzie z dodatkiem niewielkiej ilości mączki ziemniaczanej (ma działanie łagodzące i ściągające na skórę, jednak zbyt długie jej stosowanie może wysuszać nadmiernie skórę!). Po ustąpieniu z reguły nie pojawia się ponownie.
Potówki – czerwone drobne krostki lokalizują się w miejscach zawilgoconych i nadmiernie ucieplonych np. na szyi, w pachwinach, w dołach pachowych, w zgięciach łokciowych i podkolanowych. Należy ubierać dziecko w lekkie, przewiewne bawełniane ubranka. Skórę przemywać samą wodą i zwracać uwagę na dokładne osuszenie skóry.
Trądzik niemowlęcy – spowodowany wzrostem hormonów w okresie okołoporodowym, który powoduje nadmierną produkcję substancji łojowej w gruczołach skóry na twarzy jak również na głowie. Często można spotkać też nazwę łojotokowe zapalenie skóry. Czerwone, „grube” krosty mogą pokrywać znaczny obszar na skórze twarzy – najczęściej są to policzki. Niejednokrotnie piękna, gładka, miękka skóra staje się nierówna, szorstka, czerwona. Jest to etap przejściowy, więc nie powinniście drodzy rodzice się tym zamartwiać. Pojawia się najczęściej około trzeciego tygodnia a znika około szóstego. Musimy zadbać o to, żeby dziecko nie zdrapywało krost. Przemywamy buzię czystą wodą delikatnymi płatkami bawełnianymi, żeby nie podrażniać skóry. Jeśli zmiany pojawią się już w okolicach drugiego tygodnia i będą się szybko rozprzestrzeniać na skórze głowy, szyi i tułowia powinniśmy skonsultować to z pediatrą, ponieważ może to świadczyć o alergii.
Ciemieniucha – zmiana skórna najczęściej w okolicy ciemiączka przedniego lub też na łukach brwiowych. Skóra przypomina skorupkę, nawarstwiające się płytki naskórka. Zmiana jest zazwyczaj tłusta, tworzą się przez to tzw. „żółte łuski”. Łuszcząca skóra może przypominać łupież. Jako pielęgnację stosujemy: na około godzinę przed planowaną kąpielą wmasować w skórę niewielką ilość oleju roślinnego tłoczonego na zimno (najlepsza oliwa z oliwek) aby zmiękczyć zmiany. Zmyć w kąpieli główkę dziecka czystą wodą i po kąpieli wyczesać miękką szczoteczką łuszczącą się skórę.
Wysypka alergiczna – bardzo drobne krostki, gęsto rozsiane, tworzą „zlewające się” ogniska na skórze. Krostki najlepiej widoczne gdy patrzymy na skórę „pod świtało”. Wysypki alergiczne powodują świąd, dlatego powinniśmy zapewnić odpowiednią wilgotność skóry- przemywamy czystą wodą, następnie niewielką ilością balsamu nawilżającego o lekkiej konsystencji nawilżamy zmieniony obszar. Dziecko powinno być pod obserwacją położnej i pediatry, ponieważ konieczne jest wyeliminowanie czynnika alergennego.
Autor: mgr Paulina Sztaba, położna środowiskowo-rodzinna, położna w HEGET Nauka Rodzenia
u nas pomogly emolienty eloderm. Stosowalismy od pierwszych dni zycia dziecka. Dodatkowo do balsamu do ciala i emulsji do kapieli dokupilam jeszcze szampon, bo mala miala bardzo wysuszona skore glówki. Krostki zeszly, dziecko sie nie drapie i spi spokojnie.