Psycholog radzi – POSTAWY RODZICIELSKIE

POSTAWA NADMIERNIE CHRONIĄCA

• niedocenianie możliwości dziecka
• rozwiązywanie za nie trudności
• utrudnianie samodzielności dziecka
• usuwanie wszelkiego ryzyka z jego drogi
• nadmierna pobłażliwość
• nadmierne bronienie go przed zarzutami
• postępowanie rodziców w sposób uzależniający je od matki lub ojca i ograniczający jego swobodę (niepozwalanie dziecku na robienie czegoś samemu, gdy chce i może to zrobić samo),
• wścibstwo, izolowanie społeczne dziecka
• nadmierne zaabsorbowanie jego zdrowiem, ograniczanie ruchu dziecka, a nawet nastawienie niemal paniczne i oczekiwanie niebezpieczeństwa, przekazywanie niepokoju wprost dziecku, przedstawianie mu świata otaczającego jako zagrażającego

POSTAWA UNIKAJĄCA

• ukryta lub jawna beztroska, jeśli chodzi o dobro dziecka, posunięta nieraz aż do braku poczucia odpowiedzialności, ignorowanie dziecka,
• unikanie i ograniczanie kontaktu z dzieckiem do minimum
• zbywanie prób nawiązania kontaktu podejmowanych przez dziecko
• zaniedbywanie dziecka pod różnymi względami – zarówno jego potrzeb uczuciowych, jak i potrzeb w zakresie opieki nad nim
• niedbałość i niekonsekwencja w stawianiu wymagań i przestrzeganiu ich wykonania
• lekkomyślność czy wręcz obojętność na niebezpieczeństwa, jakie dziecku mogą zagrażać
• niezaangażowanie się w sprawy dziecka, ewentualnie pozorne zaspokajanie jego potrzeb przez „okupywanie się”

POSTAWA NADMIERNIE WYMAGAJĄCA

• narzucanie autorytetu i rządzenie dzieckiem
• nieprzyznawanie mu prawa do samodzielności i niepozwalanie na postępowanie na własną jego odpowiedzialność
• stawianie wygórowanych wymagań
• ograniczanie swobody dziecka i zakresu jego aktywności przez narzucanie mu licznych propozycji, krytyczny stosunek do poczynań dziecka z intencją eliminowania wszystkich niezgodnych z idealnym wzorem

POSTAWA ODTRĄCAJĄCA

• nieokazywanie uczuć pozytywnych, a nawet demonstrowanie negatywnych
• dezaprobata i otwarta krytyka dziecka
• podejście dyktatorskie, nie dopuszczające go do głosu, nie wnikające w motywy jego zachowania czy potrzeby
• kierowanie dzieckiem przez rozkazy
• liczne represywne żądania
• surowe kary
• zastraszanie
• brutalne postępowanie z dzieckiem
• brak uznania jakichkolwiek pozytywów dziecka i dopuszczania pewnego marginesu tolerancji wobec niedociągnięć, braku zdolności, wad itp..

NIESPRZYJAJĄCE KONSEKWENCJE POSTAW RODZICIELSKICH

POSTAWA NADMIERNIE CHRONIĄCA może powodować u dziecka:

• opóźnienie dojrzałości społecznej, zależność dziecka od matki, jego bierność, brak inicjatywy, ustępliwość lub
• nadmierną pewność siebie, zarozumiałość,
• nastawienie egoistyczne i wygórowane wymagania
• gdy dziecko znajduje się samo – niepewność, niepokój i złe samopoczucie psychiczne

POSTAWA UNIKAJĄCA sprawia, że dziecko:

• może być niezdolne do nawiązywania trwałych więzi uczuciowych,
• bywa niezdolne do wytrwałości i koncentracji w nauce, nieufne, bojaźliwe lub wchodzące w konflikt z rodzicami, ze szkołą
• starsze dziewczynki mogą przejawiać brak dbałości o wygląd, mimo że szukają uczucia u przedstawicielki płci odmiennej, przy czym z powodu niezdolności do trwałych uczuć zwykle nawiązują wciąż nowe, przelotne tylko znajomości, ciągle szukając prawdziwej miłości

POSTAWA NADMIERNEGO WYMAGANIA, sprzyja kształtowaniu się u dziecka takich cech jak:

• brak wiary we własne siły, niepewność, lękliwość, obsesje, przewrażliwienie i uległość, brak zdolności do koncentracji
• mogą pojawiać się trudności szkolne, czy trudności w przystosowaniu społecznym
• wpływ tej postawy rodzicielskiej jest słabszy, gdy dziecko zdolne jest do buntu wobec rodziców i ma dobry kontakt z rówieśnikami, może jednak przejawiać słabe aspiracje, brak opanowania uczuciowego i być podatne na frustracje

POSTAWA ODTRĄCAJĄCA

• agresywność, nieposłuszeństwo, kłamstwa, zachowania aspołeczne,
• zastraszenie, bezradność, trudność w przystosowaniu na skutek zahamowania

SPRZYJAJĄCE KONSEKWENCJE POSTAW RODZICIELSKICH

POSTAWA WSPÓŁDZIAŁANIA powoduje, że dziecko:

• staje się ufne wobec rodziców, zwraca się do nich po rady i pomoc,
• jest zadowolone z pracy, z rezultatów własnego wysiłku,
• wytrwałe, zdolne do współdziałania, do podejmowania zobowiązań, potrafi troszczyć się o własność swoją i innych

POSTAWA UZNAJĄCA PRAWA DZIECKA, dziecko może:

• wyrobić w sobie lojalność i solidarność w stosunku do innych członków rodziny,
• nie musi polegać zawsze na rodzicach i być od nich zależne, ale może podejmować czynności z własnej inicjatywy, co sprzyja twórczości

POSTAWA ROZUMNEJ SWOBODY sprawia, że dziecko:

• jest zdolne do współpracy z rówieśnikami, uspołecznione, pomysłowe, bystre, pewne swoich umiejętności, łatwo przystosowujące się do różnych sytuacji społecznych
• może przejawiać dążenie do pokonywania różnych przeszkód, kończenia czynności rozpoczętych, spełniania trudnych zadań

AKCEPTACJA sprzyja:

• zdolności do nawiązywania trwałej więzi emocjonalnej, do przywiązania
• zdolności do wyrażania uczuć,
• poczuciu bezpieczeństwa

Jednolity „front wychowawczy”

Postawy obojga rodziców wobec dziecka nie zawsze bywają tego samego typu.

Dobrze byłoby jednak gdyby zamierzenia rodziców nie były rozbieżne i przeciwstawne,

a oparte na wzajemnej akceptacji i szacunku rodziców do siebie i dziecka.

OPRACOWANIE:

mgr Sylwia Warchoł- Plucińska, psycholog

https://www.facebook.com/psycholozkadziecieca?ref=hl

http://www.znanylekarz.pl/sylwia-warchol-plucinska/psycholog-logopeda-terapeuta/legnica